Startschot voor nieuw onderzoek: Kolguev 2011

Kolguev is een groot eiland in de Barentszee. Een groot deel van de arctische ganzen die in West Europa de winter doorbrengen trekt naar dit eiland om hier te broeden. Ook andere die de waddenzee als stop-over naar de overwinteringsgebieden gebruiken trekken voor het broedseizoen naar Kolguev. In de zomermaanden 2011 en 2012 wordt opnieuw onderzoek gedaan naar enkele van deze soorten. Het onderzoek vindt plaats onder leiding van het <LINK http://www.vogelwarte-helgoland.de>Instituts für Vogelforschung (IfV)</link>, Wilhelmshaven. De expedities worden financieel ondersteund door het <LINK http://www.bfn.de>Bundesamtes für Naturschutz (BfN)</link>, het <LINK http://www.vogelschutzkomitee.de>Vogelschutz-Komitee e.V. (VSK)</link> en de <LINK http://www.wattenmeerstiftung.niedersachsen.de>Niedersächsische Wattenmeerstiftung</link>.

Voor hun financiële bijdrage aan het onerzoek 2011-2012 danken wij hartelijk:

Te gast bij de wilde ganzen

Dit jaar wordt het onderzoek naar de broedbiologie van arctische ganzen gedurende de zomermaanden voortgezet. Centraal staat de vraag hoe het klimaat (het weer) en de beschikbaarheid van voedsel het broedproces beïnvloeden. Aanvullend willen wij speciaal aandacht besteden aan de vraag hoe de lichamelijke conditie van de vogels bij aankomst op het eiland het broedsucces beïnvloed. In augustus zullen bovendien opnieuw kolganzen en brandganzen van afleesbare ringen (halsbanden) worden voorzien om hun later tijdens de trek en gedurende hun verblijf in de overwinteringsgebieden beter door onderzoekers en vrijwilligers te kunnen laten volgen.

De reis van de zilverplevier

Veel watervogels broeden in de arctische gebieden en trekken via de Waddenzee naar overwinteringsgebieden in het middellandse zee gebied, West Afrika of zelf de streken zuidelijk van de Equator. Ondanks grote inspanningen om de trekkende vogels in de Waddenzee te beschermen zien wij de laatste tijd bij veel van deze vogelsoorten een sterke achteruitgang. Dit geld ook voor de zilverplevier. Om de demografische ontwikkeling van een aantal soorten beter te kunnen achterhalen zal in het kader van dit onderzoeksproject meer informatie verzameld worden over de verblijfplaatsen van een aantal geselecteerde soorten door de seizoenen heen. Er zal worden gekeken naar alle gebieden die in de loop van een jaar door de vogels worden opgezocht: de broedgebieden, rustgebieden en stop-over plekken tijdens de trek en de winterkwartieren.

Om de vogels beter te kunnen volgen worden in 2011 enkele vogels van super lichte geologgers (geolocators) voorzien, welke een jaar lang alle posities van de vogels continue opslaan. In de zomer van 2012 zullen deze vogels weer worden gevangen en de zeer lichte dataloggers zullen weer worden verwijderd en uitgelezen.

 

Wat doen de Ijseenden in de winter?

Ijseenden broeden aan heldere, arctische smeltwater meren. Zij foerageren hier op kleine kleine schelpdieren en andere waterorganismen. De winter brengen de ijseenden door op de open zee, veelal in de Oostzee. Recent onderzoek, o.a. in het kader van de ontwikkeling van off-shore windparks, heeft een aantal dramatische feiten over de populatieontwikkeling van de ijseend opgeleverd: zo blijkt het aantal waargenomen vrouwtjes veel en veel lager te liggen dan het aantal mannetjes. Bovendien werden tijdens de tellingen nauwelijks nog jonge vogels waargenomen. De vraag is nu of en hoe groot de demografische problemen zijn binnen de populatie van de ijseend. Waar liggen de problemen en hoe zit de problematiek precies in elkaar?
In de voorafgaande jaren hebben wij de situatie van de ijseend op Kolguev al iets nader kunnen verkennen. Dit onderzoek zal nu worden geïntensiveerd: Hoe zit het met het broedsucces? Waar trekken de eenden heen in de winter? Omdat de trekroutes van de ijseenden tot op heden vrijwel onbekend zijn zal hier nu een eerste begin worden gemaakt aan systematisch onderzoek. Enkele Ijseenden zullen van dataloggers aan een been worden voorzien (vergl. de geolocators bij de zilverplevier). Deze zullen alle posities van de vogels gedurende de wintermaanden opslaan.